Monografia pod względem praktycznym stanowi cenny przewodnik do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, których z roku na rok przybywa coraz więcej. Dla wielu nauczycieli (szczególnie debiutujących w praktyce pedagogicznej) jest doskonałym vademecum łączącym wiedzę z praktyką, co tym samym znacznie ułatwi im przejście przez doświadczane zmagania w bezpośredniej pracy z uczniami objętymi specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ponadto stanowi wartościowy materiał dla pedagogów, psychologów, a przede wszystkim nauczycieli, rodziców oraz studentów kierunku pedagogika.

Spis treści : 1. Specjalne potrzeby edukacyjne w regulacjach prawnych Pojęcie specjalnych potrzeb edukacyjnych i ich rozwój w regulacjach prawnych (Renata Gardian-Miałkowska) Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (Ewa Weremczuk) 2. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia z Zespołem Aspergera (ZA) (Ewa Weremczuk) Pojęcie i rozpoznanie ZA Kryteria diagnostyczne Funkcjonowanie ucznia z ZA w szkole Praca z uczniem z ZA System wsparcia i wybrane formy pracy z dzieckiem Terapia behawioralna oparta na teorii uczenia się Program TEACCH Trening umiejętności społecznych (TUS) Inywidualna Stymulacja Słuchu Johansena (IAS) Metoda (program) Son Rise zwana również Metodą opcji Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherbone Rehabilitacja z wykorzystaniem zwierząt Środowisko rodzinne ucznia z ZA Inne trudności z perspektywy pedagoga szkolnego Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów z ZA 3. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) (Renata Gardian-Miałkowska) Pojęcie i rozpoznanie ADHD Zaburzenia wtórne ADHD: zaburzenia zachowania i zaburzenia opozycyjno-buntownicze Środowisko rodzinne ucznia z ADHD Praca z uczniem z ADHD System wsparcia społecznego i leczenie ucznia z ADHD Inne trudności z perspektywy pedagoga szkolnego Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów z ADHD 4. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia ze Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych (FASD) i Płodowym Zespołem Alkoholowym (FAS) (Renata Gardian-Miałkowska) Etymologia i przyczyny FASD Wczesne rozpoznanie FASD a kryteria diagnostyczne Płodowy Zespół Alkoholowy (FAS) Zaburzenia pierwotne i wtórne System wsparcia ucznia z FASD Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów z FASD Profilaktyka FASD 5. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia niedostosowanego społecznie i zagrożonego niedostosowaniem społecznym (Małgorzata Przybysz-Zaremba) Niedostosowanie społeczne (zagrożenie niedostosowaniem społecznym) – wyjaśnienia definicyjne, deskrypcja, symptomy Zaburzenia wtórne a niedostosowanie społeczne uczniów Stadia niedostosowania społecznego/wykolejenia społecznego Przyczyny niedostosowania społecznego (i zagrożenia niedostosowaniem społecznym) uczniów Środowisko rodzinne jako główne źródło niedostosowania społecznego (i zagrożenia niedostosowaniem społecznym) dzieci i młodzieży – analiza kluczowych czynników Uczeń niedostosowany społecznie (i zagrożony niedostosowaniem społecznym) w szkole – edukacja, pomoc, wsparcie Zasady pracy z uczniem niedostosowanym społecznie (i zagrożonym niedostosowaniem społecznym) Propozycje metod wykorzystywanych w pomocy i wsparciu terapeutycznym uczniów niedostosowanych społecznie (i zagrożonych niedostosowaniem społecznym) Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów niedostosowanych społecznie (i zagrożonych niedostosowaniem społecznym) Pozostałe wskazówki praktyczne w zakresie planowania i organizacji pracy z uczniem niedostosowanym społecznie (i zagrożonym niedostosowaniem społecznym) – zamiast zakończenia 6. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia z doświadczeniem traumy Wprowadzenie (Ewa Weremczuk) Specyfika traumy – próba zdefiniowania zagadnienia (Ewa Weremczuk) Rozpoznanie traumy zgodnie z kryteriami diagnostycznymi (Ewa Weremczuk, Renata Gardian-Miałkowska) Rodzaje traumy (Ewa Weremczuk) Style przywiązania (Renata Gardian-Miałkowska) System wsparcia dziecka z doświadczeniem traumy w środowisku szkolnym a style przywiązania (Renata Gardian-Miałkowska, Ewa Weremczuk) Konsekwencje przebytej traumy w zależności od etapu rozwoju dziecka (Renata Gardian-Miałkowska) Leczenie traumy – terapia ciała i duszy (Renata Gardian-Miałkowska) Leczenie duszy – terapie psychoterapeutyczne Leczenie ciała – terapie wspomagające oddziaływania psychoterapeutyczne Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów z doświadczeniem traumy (Renata Gardian-Miałkowska)