Streszczenie: Wprowadzenie - Irena Obuchowska; Część 1. Rodzina a dziecko niepełnosprawne: 1. Twardowski A.: Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych; 1.1. Systemowy model funkcjonowania rodziny; 1.2. Przeżycia emocjonalne rodziców; 1.2.1. Przeżycia emocjonalne rodziców po uzyskaniu informacji o niepełnosprawności dziecka; 1.2.2. Czynniki warunkujące przeżycia emocjonalne rodziców; 1.2.3. Przemiany przeżyć emocjonalnych rodziców wraz z rozwojem dziecka; 1.3. Funkcjonowanie społeczne rodziny; 1.3.1. Postawy otoczenia społecznego wobec osób niepełnosprawnych i ich rodzin; 1.3.2. Społeczna przynależność rodziny; 1.3.3. Integracja społeczna rodziny; 1.4. Sytuacja materialno-bytowa i organizacja życia w rodzinie; 1.4.1. Zmiany w sytuacji bytowej rodziny; 1.4.2. Zmiany w organizacji życia rodzinnego i w funkcjonowaniu rodziny; Bibliografia; 2. Kowalewski L.: Psychologiczna i społeczna sytuacja dzieci niepełnosprawnych; 2.1. Podstawowe założenia; 2.1.1. Zmienność i zróżnicowanie sytuacji psychologicznej i społecznej dzieci niepełnosprawnych; 2.1.2. Przystosowywanie się dzieci do niepełnosprawności a przystosowanie do życia; 2.1.3. Stadialność procesu przystosowywania się do niepełnosprawności; 2.1.4. Cechy wspólne procesu przystosowywania się do niepełnosprawności; 2.2. Dynamika zmian w sytuacji psychologicznej i społecznej w procesie przystosowywania się dzieci do niepełnosprawności; 2.2.1. Stadium doznania niepełnosprawności; a ) Charakterystyka przemian osobowościowych; b ) Sytuacja psychologiczna; c ) Sytuacja społeczna; d ) Stopniowe nabywanie niepełnosprawności; e ) Uświadomienie sobie własnej odmienności przez dzieci z niepełnosprawnością wrodzoną; 2.2.2. Stadium uświadomienia sobie ograniczeń; a ) Charakterystyka przemian osobowościowych; b ) Sytuacja psychologiczna; c ) Sytuacja społeczna; 2.2.3. Stadium prób funkcjonowania z niepełnosprawnością; a ) Charakterystyka przemian osobowościowych; b ) Sytuacja psychologiczna; c ) Sytuacja społeczna; 2.2.4. Stadium przystosowania do niepełnosprawności; a ) Charakterystyka przemian osobowościowych; b ) Sytuacja psychologiczna; c ) Sytuacja społeczna; 2.3. Zakończenie; Bibliografia; 3. Muszyńska E.: Ogólne problemy wychowania w rodzinie dzieci niepełnosprawnych; 3.1. Istota i właściwości wychowania; 3.2. Cele wychowania dziecka niepełnosprawnego; 3.2.1. Samodzielność; 3.2.2. Odporność emocjonalna; 3.2.3. Optymizm; 3.2.4. Samoakceptacja; 3.2.5. Uspołecznienie; a ) Komunikatywność; b ) Prospołeczność i umiejętność współdziałania; 3.3. Środowiskowe uwarunkowania oddziaływań wychowawczych; Bibliografia; Część 2. Wychowanie dzieci niepełnosprawnych: 1. Wychowanie dzieci niesprawnych umysłowo; 1.1. Brzezińska A.: Dzieci z trudnościami w uczeniu się; 1.1.1. Ogólna charakterystyka funkcjonowania dzieci z trudnościami w uczeniu się; 1.1.2. Analiza pojęcia " trudności w uczeniu się "; 1.1.3. Przyczyny odmiennego rozwoju dziecka i trudności w uczeniu się; 1.1.4. Kliniczny obraz dzieci z trudnościami w uczeniu się; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 1.2. Obuchowska I.: Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu lekkim; 1.2.1 Uwagi wprowadzające; 1.2.2. Upośledzenie umysłowe i jego przyczyny; 1.2.3. Charakterystyka dzieci lekko upośledzonych umysłowo; 1.2.4. Rewalidacja dziecka w rodzinie; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 1.3. Lausch-Żuk J.: Dzieci głębiej upośledzone umysłowo; 1.3.1. Głębsze upośledzenie umysłowe jako problem społeczny; 1.3.2. Charakterystyka głębszego upośledzenia umysłowego; 1.3.3. Dzieci głębiej upośledzone w rodzinie; - Wpływ głębszego upośledzenia umysłowego dziecka na atmosferę wychowawczą w rodzinie; - Główne problemy rozwoju i potrzeb dzieci głębiej upośledzonych umysłowo; - Podstawowe zasady rewalidacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 1.4. Korsak-Krauze I.: Dzieci psychotyczne: autyzm; 1.4.1. Wczesny autyzm dziecięcy; 1.4.2. Środowisko rodzinne dziecka psychotycznego; 1.4.3. Problem terapii; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 2. Wychowanie dzieci niesprawnych sensorycznie; 2.1. Ossowski R.: Dzieci niedowidzące i niewidome; 2.1.1. Ustalenia terminologiczne. Typy dzieci niepełnosprawnych; 2.1.2. Psychospołeczne następstwa braku lub uszkodzeń analizatora wzroku; a ) Charakterystyka procesów poznawczych; b ) Zachowania społeczne dzieci; c ) Problemy samoakceptacji; 2.1.3. Możliwości rewalidacji fizyczno-zdrowotnej dzieci w rodzinie; 2.1.4. Możliwości rozwoju procesów poznawczych dzieci w rodzinie; 2.1.5. Uczenie się czynności życia codziennego; 2.1.6. Kształtowanie postawy samoakceptacji; 2.1.7. Miejsce rodziny w systemie rewalidacji dzieci niewidomych i niedowidzących; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 2.2. Pietrzak W.: Dzieci z wadą słuchu; 2.2.1. Podstawowe pojęcia, definicje; 2.2.2. Rodzaje i przyczyny wady słuchu; 2.2.3. Rozwijanie sprawności fizycznej i umiejętności samoobsługi; 2.2.4. Początki nauczania dziecka z wadą słuchu; 2.2.5. Sposoby i środki porozumiewania się z dzieckiem z wadą słuchu; 2.2.6. Wzbogacanie doświadczeń życiowych przez zabawę; 2.2.7. Miłość rodzicielska wobec dzieci z wadą słuchu; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 3. Szychowiak B.: Wychowanie dzieci niepełnosprawnych ruchowo; 3.1. Specyfika rozwoju dziecka niepełnosprawnego ruchowo; 3.1.1. Uszkodzenia narządu ruchu - ich geneza i klasyfikacja; 3.1.2. Kalectwo wrodzone jako czynnik modyfikujący rozwój dziecka; 3.1.3. Kalectwo nabyte jako czynnik dezorganizujący psychiczne funkcjonowanie dziecka; 3.2. Sytuacje trudne w życiu dziecka niesprawnego ruchowo; 3.2.1. Sytuacje trudne związane z leczeniem; 3.2.2. Sytuacje trudne związane z interakcjami społecznymi; 3.2.3. Kształtowanie psychicznej odporności; 3.3. Pozytywny stosunek do siebie i świata; 3.3.1. Samoakceptacja; 3.3.2. Prawidłowy obraz innych ludzi; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 4. Wychowanie dzieci niesprawnych somatycznie; 4.1. Wielgosz E.: Dzieci przewlekle chore; 4.1.1. Przewlekła choroba dziecka jako sytuacja traumatyzująca i jejwpływ na rozwój psychiczny dziecka; a ) Co to jest choroba przewlekła; b ) Zaburzający wpływ procesu chorobowego na rozwój psychiczny dziecka; 4.1.2. Psychologiczne problemy leczenia; a ) Pobyt dziecka w szpitalu; b ) Ograniczenia związane z leczeniem; c ) Specyficzne formy leczenia; d ) Operacje i zabiegi chirurgiczne; e ) Dializoterapia; f ) Chemioterapia i radioterapia; 4.1.3. Zagadnienia wychowawcze u dzieci przewlekle chorych; a ) Środowisko rodzinne dziecka przewlekle chorego; b ) Reakcje rodzeństwa chorego dziecka; c ) Dziecko przewlekle chore w szkole; d ) Szpital jako środowisko wychowujące; 4.1.4. Pomoc rodzinie dziecka przewlekle chorego; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 4.2. Jugowar B.: Dzieci somatycznie odmienne; 4.2.1. Odmienność somatyczna dziecka jako problem psychologiczny; 4.2.2. Mechanizm wpływu odmienności somatycznych na rozwój i zachowanie się dziecka; 4.2.3. Charakterystyka wybranych odmienności somatycznych; a ) Zaburzenia wzrostu; b ) Zakłócenia wagi ciała; c ) Deformacje twarzy; d ) Interseksualizm; 4.2.4. Oddziaływania wychowawcze wobec dziecka odmiennego somatycznie; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 5. Fechner M.: Wychowanie dzieci z zaburzeniami mowy; 5.1. Trudności w mówieniu jako specyficzny typ niesprawności dziecka; 5.2. Rozwój mowy dziecka; 5.2.1. Ocena rozwoju mowy dziecka; 5.2.2. Kompetencja językowa a rozwój mowy dziecka; 5.2.3. Stadia rozwoju mowy dziecka; 5.3. Opóźniony rozwój mowy; 5.4. Zaburzenia mowy u dzieci; 5.4.1. Zaburzenia artykulacji u dzieci; 5.4.2. Psychogenne zaburzenia mowy; 5.4.3. Zaburzenia mowy w organicznych uszkodzeniach mózgu; 5.5. Rola rodziny w kształtowaniu prawidłowej mowy dziecka - profilaktyka logopedyczna; 5.6. Poradnictwo logopedyczne dla dzieci; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 6. Twardowski A.: Wychowanie dzieci o niesprawności zprzężonej; 6.1. Dzieci głuchoniewidome; 6.2. Dzieci z porażeniem mózgowym; 6.3. Dzieci upośledzone umysłowo głuche oraz upośledzone umysłowo niewidome; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 7. Kobylińska E.: Dzieci chore na padaczkę; 7.1. Co to jest padaczka?; 7.2. Padaczka wieku dziecięcego; 7.3. Poglądy na osobowość chorych z padaczką; 7.4. Zachowania społeczne dzieci z padaczką; 7.5. Inteligencja chorych z padaczką; 7.6. Stosunek otoczenia do dziecka z padaczką; 7.7. Propozycje terapeutyczne; Literatura dla rodziców; Bibliografia; 8. Twardowski A.: Pomoc rodzinom dzieci niepełnosprawnych; 8.1. Instytucjonalne formy pomocy; 8.1.1. Placówki służby zdrowia; 8.1.2. Instytucje oświatowe i placówki spółdzielczości inwalidów; 8.1.3. Niektóre trudności we współpracy z instytucjami; 8.2. Stowarzyszenia rodziców i organizacje inwalidzkie; 8.2.1. Stowarzyszenia rodziców; 8.2.2. Organizacje inwalidzkie; 8.3. Pedagogizacja rodziców; 8.3.1. Oddziaływanie informacyjne i poradnictwo; 8.3.2. Kształtowanie u rodziców umiejętności niezbędnych przy wychowywaniu niepełnosprawnego dziecka; 8.4. Oddziaływania psychoterapeutyczne; 8.4.1. Psychoterapia rodziców; 8.4.2. Psychoterapia niepełnosprawnych dzieci; Bibliografia