Streszczenie: Wstęp; Część 1. Charakterystyka procesu badawczego w psychologii: Rozdział 1. Proces badania naukowego w psychologii; 1.1. Wprowadzenie; 1.2. Cele poznania naukowego; 1.3. Ogólny schemat poznania naukowego; 1.4. Etapy postępowania badawczego; 1.5. Nowe ujęcie procesu badawczego; 1a) Wskazówki bibliograficzne; 1b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 2. Zmienne; 2.1. Wprowadzenie; 2.2. Pojęcie zmiennej; 2.3. Zmienne zależne i niezależne; 2a) Wskazówki bibliograficzne; 2b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 3. Operacjonalizacja zmiennych; 3.1. Wprowadzenie; 3.2. Pojęcie wskaźnika. Wskaźniki rzeczowe i definicyjne; 3.3. Klasyfikacja wskaźników w ujęciu S. Nowaka; 3.4. Moc rozdzielcza wskaźników; 3.5. Wyniki uzyskane na skalach narzędzi badawczych jako wskaźniki zmiennych ilościowych; 3.5.1. Założenia odnośnie do natury narzędzia badawczego "PI"; 3.5.2. Pojęcie funkcji operacyjnej; 3.5.3. Pojęcie narzędzia idealnego "PIid"; 3a) Wskazówki bibliograficzne; 3b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 4. Zależności między zmiennymi (ilościowymi); 4.1. Wprowadzenie; 4.2. Źródła wariancji zmiennej zależnej "Y"; 4.3. Charakterystyka twierdzeń o zależnościach między zmiennymi ilościowymi; 4a) Wskazówki bibliograficzne; 4b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 5. Problemy i hipotezy badawcze; 5.1. Wprowadzenie. Ogólne postać problemu badawczego; 5.2. Klasyfikacja problemów badawczych; 5.3. Ogólna postać hipotezy badawczej; 5.4. Klasyfikacja hipotez badawczych; 5a) Wskazówki bibliograficzne; 5b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 6. Procedura eksperymentalne; 6.1. Wprowadzenie; 6.2. Charakterystyka procedury eksperymentalnej i quasi-eksperymentalnej; 6.3. Pojęcie planu eksperymentalnego i quasi-eksperymentalnego; 6.4. Trafność planu eksperymentalnego i quasi-eksperymentalnego; 6.5. Czynniki zakłócające trafność planu eksperymentalnego; 6.6. Klasyfikacja planów eksperymentalnych i quasi-eksperymentalnych; 6.7. Uwagi o stosowaniu testów istotności; 6.8. Przegląd typowych planów eksperymentalnych i quasi-eksperymentalnych; 6.8.1. Plany eksperymentalne; 6.8.2. Plany quasi-eksperymentalne; 6a) Wskazówki bibliograficzne; 6b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 7. Procedura ex post facto; 7.1. Wprowadzenie; 7.2. Charakterystyka procedury EPF - I; 7.3. Charakterystyka procedury EPF - II; 7.4. Charakterystyka procedury EPF - III; 7.5. Oceny procedury ELF; 7a) Wskazówki bibliograficzne; 7b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 8. Procedura korelacyjna; 8.1. Wprowadzenie; 8.2. Etapy stosowania procedury korelacyjnej; 8.3. Charakterystyka współczynników korelacji; 8a) Wskazówki bibliograficzne; 8b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 9. Procedury manipulowania zmiennymi niezależnymi; 9.1. Wprowadzenie; 9.2. Dwie dyrektywy manipulowania zmiennymi; 9.3. Charakterystyka procedur manipulowania zmiennymi niezależnymi; 9.4. Charakterystyka procedur eksperymentalnych; 9.5. Charakterystyka procedur semi-eksperymentalnych; 9.6. Charakterystyka procedur statystycznych; 9a) Wskazówki bibliograficzne; 9b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 10. Dobór próby losowej; 10.1. Wprowadzenie. Dobór losowy a dobór celowy; 10.2. Losowanie nieograniczone indywidualne; 10.3. Losowanie systematyczne indywidualne; 10.4. Losowanie warstwowe; 10.5. Losowanie grupowe; 10.6. Losowanie wielostopniowe; 10.7. Testowanie losowości próby; 10.8. Wyznaczanie niezbędnej wielkości próby; 10a) Wskazówki bibliograficzne; 10b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 11. Testowanie hipotezy badawczej; 11.1. Wprowadzenie; 11.2. Etapy wnioskowania statystycznego; 11.3. Sformułowania hipotezy "H0" i "H1"; 11.4. Określenie skali pomiarowej zmiennej zależnej "Y"; 11.5. Wybór testu statystycznego; 11.6. Określane poziomu istotności ? i wielkości próby "N"; 11.7. Określenie rozkładu statystyki testu; 11.8. Określenie obszaru odrzuceń "H0"; 11.9. Obliczenie wartości statystyki testu oraz podjęcie decyzji odnośnie do "H0"; 11.10. Analiza przykładu; 11a) Wskazówki bibliograficzne; 11b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Część 2. Konstrukcja wybranych narzędzi badawczych psychologii: Rozdział 1. Zasady konstruowania testów psychologicznych - I; 1.1. Wprowadzenie; 1.2. Standaryzacja i obiektywność testu; 1.3. Moc dyskryminacyjna; 1.3.1. Współczynnik korelacji punktowo-dwuseryjnej; 1.3.2. Współczynnik korelacji dwuseryjnej; 1.3.3. Współczynnik korelacji punktowo-czteropolowej; 1.4. Normalizacja. Transformacja wyników testu na wyniki skali stenowej i tenowej; 1.4.1. Skala stenowa; 1.4.2. Skala tenowa; 1a) Wskazówki bibliograficzne; 1b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 2. Zasady konstruowania testów psychologicznych - II; 2.1. Rzetelność testu; 2.1.1. Technika estymacji wewnętrznej zgodności testu na podstawie analizy wariacyjnej; 2.1.2. Technika estymacji zgodności wewnętrznej testu według wzoru Kudera-Richardsona; 2.1.3. Technika estymacji zgodności wewnętrznej testu według wzoru Spearmana-Browna; 2.2. Trafność testu; 2a) Wskazówki bibliograficzne; 2b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 3. Współczynnik zgodności sędziów "W" - Kandela; 3.1. Wprowadzenie; 3.2. Technika obliczania współczynnika "W"; 3.3. Testowanie ilościowe "W"; 3a) Wskazówki bibliograficzne; 3b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 4. Skale szacunkowe; 4.1. Wprowadzenie; 4.2. Rodzaje skal szacunkowych; 4.2.1. Skale numeryczne i graficzne; 4.2.2. Skale skumulowanych ocen; 4.3. Zasady konstruowania skal szacunkowych; 4.3.1. Zasady opisywania szacowanych cech i zachowań; 4.3.2. Zakotwiczenie skali; 4.3.3. Optymalna liczba punktów skali; 4.3.4. Poziom pomiaru oszacowań; 4.3.5. Rzetelność skal szacunkowych; 4.4. Błędy popełniane przy szacowaniu; 4a) Wskazówki bibliograficzne; 4b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 5. Skala z wymuszonym wyborem; 5.1. Wprowadzenie; 5.2. Charakterystyka skal szacunkowych z wymuszonym wyborem; 5.3. Wybór czynników i dobór stwierdzeń do pozycji; 5.4. Obliczenie wskaźników preferencji i różnicowania dla poszczególnych stwierdzeń; 5.5. Konstrukcja pozycji skali; 5.6. Przebieg badania i analiza wyników; 5a) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 6. Kwestionariusz osobowości; 6.1. Wprowadzenie; 6.1.1. Rozmowa kliniczna; 6.1.2. Testy projekcyjne; 6.1.3. Metoda eksperymentu laboratoryjnego;6.2. Teoretyczne podstawy stosowania kwestionariuszy do badania osobowości; 6.3. Optymalna liczba kategorii odpowiedzi; 6.4. Zmienność wyników kwestionariuszowych w czasie; 6.5. Czynniki wpływające na odpowiedzi na pytania kwestionariuszowe; 6.6. Trafność i rzetelność kwestionariuszy; 6.7. Interpretacja profilu osobowości; 6.8. Etapy konstruowania kwestionariusza osobowości; 6a) Wskazówki bibliograficzne; 6b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 7. Skale postaw Thurstone'a i Likerta; 7.1. Wprowadzenie; 7.2. Rodzaje pozycji składających się na skalę postaw; 7.3. Skala Thurstone'a; 7.4. Skala Likerta; 7a) Wskazówki bibliograficzne; 7b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 8. Technika "Q"; 8.1. Wprowadzenie; 8.2. Kryterium i dobór pozycji; 8.3. Charakterystyka rozkładu pozycji; 8.4. Przebieg badania; 8.5. Zasady obliczania wyników; 8.6. Analiza procedury bodowy Skali Samoakceptacji "SQ"; 8.7. Uwagi końcowe; 8a) Wskazówki bibliograficzne; 8b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 9. Technika socjometrii; 9.1. Wprowadzenie; 9.2. Przygotowanie i przebieg badania socjometrycznego; 9.2.1. Czynności przygotowawcze; 9.2.2. Przebieg badania; 9.3. Tabela socjometryczna; 9.4. Graficzna prezentacja materiału socjometrycznego; 9.4.1. Uwagi ogólne; 9.4.2. Socjogram nieuporządkowany; 9.4.3. Socjogram kołowy (tarczowy); 9.4.4. Socjogram hierarchiczny; 9.5. Ilościowa analiza materiału socjometrycznego; 9.5.1. Wskaźniki indywidualne; 9.5.2. Wskaźniki grupowe; 9.5.3. Analiza statusu socjometrycznego;9a) Wskazówki bibliograficzne; 9b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Rozdział 10. Testy wiadomości; 10.1. Wprowadzenie; 10.2. Ogólna charakterystyka testów wiadomości; 10.3. Formułowanie zadań testowych; 10.3.1. Rodzaje zadań testowych; 10.3.2. Wskazówki dla układających zadania; 10.4. Analiza mocy dyskryminacyjnej zadań; 10.5. Analiza trudności zadań; 10.6. Obliczenie poprawki na zgadywanie; 10.7. Skrócona metoda analizy zadań i obliczania rzetelności testu wiadomości; 10.8. Normalizacja wyników testu wiadomości; 10.9. Konstrukcja równoległych form testu wiadomości; 10a) Wskazówki bibliograficzne; 10b) Pytania i ćwiczenia kontrolne; Załączniki; Literatura; Spisy: Bloki rozszerzające; Ryciny; Tablice