Streszczenie: Słowo wstępne - Stanisław Mauersberg; Rozdział 1. Początki nauczania dzieci upośledzonych i zorganizowanej opieki nad moralnie zaniedbanymi - Leonard Grochowski; 1. Uwarunkowania ideowe i społeczno-polityczne przemian w dziedzinie opiekuńczo-wychowawczej czasów nowożytnych; a) Wpływ odrodzenia, reformacji i reformy katolickiej; b) Rozbudowa instytucji opiekuńczo-wychowawczej; c) Nowe przepisy prawne: opiekuńcze i karne w odniesieniu do nieletnich i młodocianych; d) Wpływ oświecenia i Wielkiej Rewolucji Francuskiej; 2. Początkowe próby nauczania dzieci upośledzonych, osieroconych i moralnie zaniedbanych ( od XVI w. do połowy XVIII w. ); a) Początki nauczania dzieci głuchych, niewidomych, upośledzonych umysłowo; b) Początkowe formy opieki pedagogicznej nad dziećmi osieroconymi, opuszczonymi i moralnie zaniedbanymi; 3. Pierwsze szkoły specjalne ( druga połowa XVIII w. i początki XIX w. ); a) Pierwsze szkoły dla dzieci głuchych; b) Pierwsze szkoły dla dzieci niewidomych; 4. Początkowe formy opieki pedagogicznej nad dziećmi upośledzonymi, chorymi psychicznie i przewlekle chorymi na przełomieXVIII i XIX w.; a) Wpływ badań psychiatrycznych i pionierskie próby rozwiązań opiekuńczo-wychowawczych wobec dzieci upośledzonych umysłowo; b) Pierwsze formy organizowania pomocy opiekuńczo-dydaktycznej dzieciom upośledzonym i przewlekle chorym; 5. Początki pracy wychowawczej z młodzieżą moralnie zaniedbaną i przestępczą na przełomie XVIII i XIX w.; a) Złagodzenie przepisów o odpowiedzialności karnej nieletnich przestępców; b) Instytuty i zakłady opeikuńczo-wychowawcze; 6. Kierunki rozwoju opieki pedagogicznej nad dziećmi biednymi, osieroconymi i opuszczonymi ( druga połowa XVIII i początki XIX w. ); a) Nowe instytucje i zakłady opiekuńczo-wychowawcze; b) Dzieło opiekuńczo-wychowawcze J. H. Pestalozziego i F. E. Fellenberga; Bibliografia; Rozdział 2. Rozwój praktyki i teorii pedagogiki specjalnej w wieku XIX i w poczatkach XX wieku - Wojciech Gasik; 1. Praktyka i teoria kształcenia upośledzonych w wybranych krajach zachodnich; a) System kształcenia i wychowania dzieci głuchychl b) System kształcenia i wychowania dzieci niewidomych; c) System kształcenia i wychowania dzieci upośledzonych umysłowo; d) Przegląd form kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo w wybranych krajach; 2. Polskie zakłady i szkoły dla dzieci upośledzonych w okresie zaborów; a) Szkoły dla dzieci głuchych; b) Szkoły i zakłady dla dzieci niewidomych; c) Szkoły i zakłady dla dzieci lekko upośledzonych umysłowo; Bibliografia; Rozdział 3. Szkoły i zakłady specjalne dla dzieci trudnych w XIX w. i na początku XX wieku - Ewald Jacek Dukaczewski; 1. Wprowadzenie; 2. Szkoły i zakłady dla dzieci trudnych ( przestępczych ) w Europie; 3. Działalność Fryderyka Skarbka i Stanisława Jachowicza; 4. Instytut Moralnej Poprawy Dzieci na Mokotowie; 5. Rozwój prawodawstwa dla nieletnich; 6. Prawo i zakłady dla nieletnich w zaborze rosyjskim; 7. Prawo i zakłady dla nieletnich w zaborze pruskim; 8. Prawo dla nieletnich w zaborze austriackim; 9. System progresywny w wychowaniu moralnie zaniedbanych; Bibliografia; Rozdział 4. Kształcenie nauczycieli szkół i zakładów specjalnych do 1939 r. - Wojciech Gasik; 1. Pierwsze próby kształcenia nauczycieli placówek specjalnych; a) Przyuczenie do zawodu; b) Kursy dla nauczycieli; 2. Początki kształcenia nauczycieli szkół specjalnych w Polsce; 3. Europejskie instytucje kształcące nauczycieli szkól specjalnych; a) Placówki w Budapeszcie, Zurychu i Moskwie; b) Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej w Warszawie; Bibliografia; Rozdział 5. Rozwój kurateli sądowej dla nieletnich - Marian Kalinowski; 1. Powstanie instytucji kurateli sądowej dla nieletnich; 2. System probation; a) Anglia; b) Stany Zjednoczone Ameryki Północnej; 3. System wolności dozorowanej - Liberte surveilleé; a) Belgia; b) Francja; 4. Skandynawskie systemy kurateli sądowej dla nieletnich; 5. Kuratela sądowa dla nieletnich w Niemczech; 6. Powstanie kurateli sądowej dla nieletnich w Polsce; Bibliografia; Rozdział 6. Szkolnictwo specjalne i pedagogika specjalna w pierwszej połowie XX wieku - Marian Balcerek; 1. " Stulecie dziecka "; 2. Początki międzynarodowej ochrony praw dziecka; 3. U źródeł współczesnej pedagogiki specjalnej ( idee " nowego wychowania " ); 4. Rozwój szkół i zakładów specjalnych w wybranych krajach; 5. Szkolnictwo specjalne w Polsce. 1918-1939; 6. Rozwój pedagogiki specjalnej; Bibliografia; Rozdział 7. Praca wychowawcza z moralnie zaniedbanymi i nieletnimi przestępcami w Polsce międzywojennej - Wojciech Gasik; 1. Podstawy prawne; 2. Zakłady i szkoły; Bibliografia; Rozdział 8. Dziecko niepełnosprawne w czasie drugiej wojny światowej - Marian Balcerek; 1. Faszyzm wobec ludzi niepełnosprawnych; 2. Eksterminacja dzieci niepełnosprawnych w Polsce; 3. Walka o życie dziecka w czasie okupacji; 4. Skutki wojny i hitlerowskiej okupacji w Polsce; Bibliografia; Rozdział 9. Szkolnictwo specjalne w latach wojny i okupacji ( 1939-1945 ) - Wojciech Gasik; 1. Wprowadzenie; 2. Warunki pracy szkół specjalnych; 3. Postawa nauczycieli szkół specjalnych; Rozdział 10. Kierunki rozwoju praw dziecka, kstzałcenia specjalnego i pedagogiki specjalnej po drugiej wojnie światowej - Marian Balcerek; 1. Prawa dziecka w ONZ-wskim systemie międzynarodowej ochrony praw człowieka; 2. Współczesne tendencje w wychowaniu i kształceniu dzieci niepełnosprawnych; Bibliografia; Rozdział 11. Rozwój szkolnictwa specjalnego i pedagogiki specjalnej w Polsce Ludowej ( od 1973 r. ) - Wojciech Gasiki; 1. Sytuacja szkolnictwa specjalnego w latach 1945-1956; 2. Szkolnictwo i pedagogika specjalna w latach 1956-1973; a) Rozwój systemu kształcenia specjalnego; b) Kształcenie kadr dla placówek specjalnych badania naukowe; c) Szkoła specjalna na początku lat siedemdziesiątych - próby oceny; Bibliografia; Indeks nazwisk; Spis ilustracji

Streszczenie: [ Wyd. 1, 1997 r. ]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka, prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnych ruchowo ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy terapii przez twórczość ( Andrzej Wojciechowski ); f) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); g) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Część 5. Informacja o sytuacji prawnej dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin w Polsce: a) Prawa dzieci niepełnosprawnych i rodzin je wychowujących ( Urszula Bielak ); 1. Podstawy prawne funkcjonowania systemu kształcenia specjalnego w Polsce; 2. Podstawy prane systemu funkcjonowania opieki zdrowotnej wobec dzieci niepełnosprawnych; 3. Podstawy prawne zawierające przepisy wspomagające rodziny wychowujące dzieci niepełnosprawne; 4. Pomoc społeczna dla rodzin wychowujących dzieci niepelnosprawne; 5. Zatrudneinie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych; 6. Ulgi podatkowe i komunikacyjne; Aneks. Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych ( Piotr Potejko )

Streszczenie: [Wyd.2 poszerz. i uaktual., 2001 i Wyd. 3, 2002]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze pedagogiki specjalnej wynikające z jej społecznego zaangażowania; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka i prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); f) Kształcenie specjalne w polsce w końcu XX wieku; Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnością ruchową ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); f) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Aneks ( Piotr Potejko ): a) Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych; b) Niepełnosprawni. Podstawowe uprawnienia i ulgi ( stan prawny na dzień 1 stycznia 2000 r. - MK )

Streszczenie: [ Wyd. 1, 1997 r. ]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka, prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnych ruchowo ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy terapii przez twórczość ( Andrzej Wojciechowski ); f) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); g) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Część 5. Informacja o sytuacji prawnej dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin w Polsce: a) Prawa dzieci niepełnosprawnych i rodzin je wychowujących ( Urszula Bielak ); 1. Podstawy prawne funkcjonowania systemu kształcenia specjalnego w Polsce; 2. Podstawy prane systemu funkcjonowania opieki zdrowotnej wobec dzieci niepełnosprawnych; 3. Podstawy prawne zawierające przepisy wspomagające rodziny wychowujące dzieci niepełnosprawne; 4. Pomoc społeczna dla rodzin wychowujących dzieci niepelnosprawne; 5. Zatrudneinie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych; 6. Ulgi podatkowe i komunikacyjne; Aneks. Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych ( Piotr Potejko )

Streszczenie: [Wyd.2 poszerz. i uaktual., 2001 i Wyd. 3, 2002]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze pedagogiki specjalnej wynikające z jej społecznego zaangażowania; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka i prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); f) Kształcenie specjalne w polsce w końcu XX wieku; Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnością ruchową ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); f) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Aneks ( Piotr Potejko ): a) Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych; b) Niepełnosprawni. Podstawowe uprawnienia i ulgi ( stan prawny na dzień 1 stycznia 2000 r. - MK )

Streszczenie: [ Wyd. 1, 1997 r. ]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka, prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnych ruchowo ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy terapii przez twórczość ( Andrzej Wojciechowski ); f) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); g) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Część 5. Informacja o sytuacji prawnej dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin w Polsce: a) Prawa dzieci niepełnosprawnych i rodzin je wychowujących ( Urszula Bielak ); 1. Podstawy prawne funkcjonowania systemu kształcenia specjalnego w Polsce; 2. Podstawy prane systemu funkcjonowania opieki zdrowotnej wobec dzieci niepełnosprawnych; 3. Podstawy prawne zawierające przepisy wspomagające rodziny wychowujące dzieci niepełnosprawne; 4. Pomoc społeczna dla rodzin wychowujących dzieci niepelnosprawne; 5. Zatrudneinie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych; 6. Ulgi podatkowe i komunikacyjne; Aneks. Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych ( Piotr Potejko )

Streszczenie: [Wyd.2 poszerz. i uaktual., 2001 i Wyd. 3, 2002]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze pedagogiki specjalnej wynikające z jej społecznego zaangażowania; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka i prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); f) Kształcenie specjalne w polsce w końcu XX wieku; Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnością ruchową ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); f) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Aneks ( Piotr Potejko ): a) Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych; b) Niepełnosprawni. Podstawowe uprawnienia i ulgi ( stan prawny na dzień 1 stycznia 2000 r. - MK )

Streszczenie: [ Wyd. 1, 1997 r. ]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka, prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnych ruchowo ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy terapii przez twórczość ( Andrzej Wojciechowski ); f) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); g) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Część 5. Informacja o sytuacji prawnej dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin w Polsce: a) Prawa dzieci niepełnosprawnych i rodzin je wychowujących ( Urszula Bielak ); 1. Podstawy prawne funkcjonowania systemu kształcenia specjalnego w Polsce; 2. Podstawy prane systemu funkcjonowania opieki zdrowotnej wobec dzieci niepełnosprawnych; 3. Podstawy prawne zawierające przepisy wspomagające rodziny wychowujące dzieci niepełnosprawne; 4. Pomoc społeczna dla rodzin wychowujących dzieci niepelnosprawne; 5. Zatrudneinie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych; 6. Ulgi podatkowe i komunikacyjne; Aneks. Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych ( Piotr Potejko )

Streszczenie: [Wyd.2 poszerz. i uaktual., 2001 i Wyd. 3, 2002]: Wstęp; Informacja o autorach; Część 1. Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauk ( Władysław Dykcik ): 1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans; 2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka; 2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku; 2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych; 2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty; 2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki; 2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy; 2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji; 3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych; 3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim; 3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej; 3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ; 3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie; 4. Wspólczesne cele rozwoju pedagogiki specjlanej i edukacji; 4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej; 4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych; 4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze; 5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze pedagogiki specjalnej wynikające z jej społecznego zaangażowania; Część 2. Tendencje rozwojowe pedagogiki specjalnej w zakresie opieki, edukacji i rehabilitacji: a) Zakres u przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej ( Władysław Dykcik ); 1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania; 2. Specyfika programowo-metodyczna; 3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepelnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i społecznego wsparcia; b) Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego ( Władysław Dykcik ); 1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja; 2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie; 3. Usprawnianie; 4. Korektura ( korekcja, korygowanie ); 5. Kompensacja; 6. Indywidualizacja; 7. Profilaktyka i prewencja; 8. Wspieranie i wspomaganie; Bibliografia; c) Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku ( Jan Pańczyk ); 1. Rozwój pedagogiki specjlanej; 2. Dokonania w latach 1970-1996; 3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi; 4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku; 5. Komu służy polska pedagogika specjalna?; 6. Słabości systemu kształcenia specjalnego; 7. Oczekiwania i perspektywy; Bibliografia; d) Kształcenie pedagogów specjalnych ( Jan Pańczyk ); 1. Wprowadzenie; 2. Osobowość pedagogów specjalnych; 3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna; 4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna; e) Zakres studiów na kierunku pedagogika specjlna ( Jan Pańczyk ); f) Kształcenie specjalne w polsce w końcu XX wieku; Część 3. Szczegółowe dziedziny pedagogiki specjalnej: a) Pedagogika osób z lekkim uposledzeniem umysłowym ( Janina Wyczesana ); b) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umyslowym ( Jolanta Lausch-Żuk ); c) Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogika ( Urszula Eckert ); d) Pdagogika niewidomych i niedowidzących ( Roman Ossowski ); e) Pedagogika dzieci głuchoniewidomych ( Tadeusz Majewski ); f) Pedagogika osób niesprawnością ruchową ( Barbara Szychowiak ); g) Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych ( Aleksandra Maciarz ); h) Pedagogika osób odmiennych somatycznie ( Barbara Jugowar ); i) Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się ( Władysław Pilecka ); j) Pedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopedia ( Elżbieta Minczakiewicz ); k) Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi ( Joanna Kruk-Lasocka ); l) Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami ( Andrzej Twardowski ); ł) Pdagogika osób niedostowanych społecznie ( Bronisław Urban ); m) Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wieku ( Stanisław Kowalik ); n) Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych ( Eugeniusz Piotrowski ); Część 4. Wspólne problemy specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia: a) Problemy rehabilitacji i pomocy niepełnosprawnym w domu rodzinnym, przedszkolu i szkole ( Halina Borzyszkowska ); b) Problemy autonomii i integracji społecznej osób niepełnosprawnych w środowisku życia ( Władysław Dykcik ); c) Problemy poradictwa w procesie rewalidacji osób niepełnosprawnych ( Franciszek Wojciechowski ); d) Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych ( Tadeusz Majewski ); e) Problemy podkultur młodzieżowych ( Teresa Sołtysiak ); f) Andragogika specjalna ( Jerzy Stochmiałek ); Aneks ( Piotr Potejko ): a) Instytucje rządowe, organizache pozarządowe i stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych; b) Niepełnosprawni. Podstawowe uprawnienia i ulgi ( stan prawny na dzień 1 stycznia 2000 r. - MK )

Streszczenie: Od tłumacza; Wprowadzenie; Rozdział 1. Czas wróżek i królów: 1. Baśnie i dzieci wróżek; 2. Zupa w skorupce od jajka; 3. Szu, dziecko chińskie; 4. Analiza pewnej wyjątkowej baśni: "Jasio-Jeżyk"; 4.1. Zdejmowanie uroku; 4.2. Struktura baśni; 5. Choroba i kalectwo w baśniach; 6. Dziecko nieprzystosowane w baśniach; 7. Dziecko dotknięte obłędem w historii; 8. Moriony wśród "szaleńców królewskich"; Rozdział 2. Czas lekarzy i pedagogów: 1. John Hasam; 2. Jean Marc Itard; 3. Edward Séguin; 4. Henry Maudsley; Rozdział 3. Czas pisarzy: 1. Czterej pisarze brytyjscy XIX wieku; 1.1. William Wordswoth; 1.2. Walter Scott; 1.3. Charles Dickens; 1.4. Joseph Konrad; 2. "Truken la folle" Johannesa Kneppelhputa, 1814-1885 (Holandia); 3. "Lekarz wiejski" Pani Loyré d'Arbouville, XIX wiek (Francja); 4. "Meretlein" Gotfryda Kellera, 1819-1890 (Szwajcaria); 5. "Mérette" Corinny Bille, XX wiek (Szwajcaria); 6. "Niłuszka" Maksyma Gorkiego, 1868-1936 (ZSRR); 7. "Burmistrz Furnes" Georga Simenona, XX wiek (Belgia); Rozdział 4. Czas badaczy. Leo Kammer i jego następcy: 1. Heinrich Hanselmann; 2. Leo Kamer; 2.1. "Odkrycie" dokonane przez Leo Kamera; 2.2. Komentarze; 3. Bruno Bettelheim; 4. Filmy traktujące o autyzmie dziecięcym; 5. Publikacje na temat autyzmu dziecięcego; Rozdział 5. Czas troski i nadziei: 1. Rodzice dzieci autystycznych; 2. Terapeutyka - pedagogika: antagonizm czy współpraca; Epilog: 1. Czas, który minął i który nadejdzie; Filmografia; Bibliografia

Streszczenie: Od tłumacza; Wprowadzenie; Rozdział 1. Czas wróżek i królów: 1. Baśnie i dzieci wróżek; 2. Zupa w skorupce od jajka; 3. Szu, dziecko chińskie; 4. Analiza pewnej wyjątkowej baśni: "Jasio-Jeżyk"; 4.1. Zdejmowanie uroku; 4.2. Struktura baśni; 5. Choroba i kalectwo w baśniach; 6. Dziecko nieprzystosowane w baśniach; 7. Dziecko dotknięte obłędem w historii; 8. Moriony wśród "szaleńców królewskich"; Rozdział 2. Czas lekarzy i pedagogów: 1. John Hasam; 2. Jean Marc Itard; 3. Edward Séguin; 4. Henry Maudsley; Rozdział 3. Czas pisarzy: 1. Czterej pisarze brytyjscy XIX wieku; 1.1. William Wordswoth; 1.2. Walter Scott; 1.3. Charles Dickens; 1.4. Joseph Konrad; 2. "Truken la folle" Johannesa Kneppelhputa, 1814-1885 (Holandia); 3. "Lekarz wiejski" Pani Loyré d'Arbouville, XIX wiek (Francja); 4. "Meretlein" Gotfryda Kellera, 1819-1890 (Szwajcaria); 5. "Mérette" Corinny Bille, XX wiek (Szwajcaria); 6. "Niłuszka" Maksyma Gorkiego, 1868-1936 (ZSRR); 7. "Burmistrz Furnes" Georga Simenona, XX wiek (Belgia); Rozdział 4. Czas badaczy. Leo Kammer i jego następcy: 1. Heinrich Hanselmann; 2. Leo Kamer; 2.1. "Odkrycie" dokonane przez Leo Kamera; 2.2. Komentarze; 3. Bruno Bettelheim; 4. Filmy traktujące o autyzmie dziecięcym; 5. Publikacje na temat autyzmu dziecięcego; Rozdział 5. Czas troski i nadziei: 1. Rodzice dzieci autystycznych; 2. Terapeutyka - pedagogika: antagonizm czy współpraca; Epilog: 1. Czas, który minął i który nadejdzie; Filmografia; Bibliografia